Duurzaam groeien
Als familiebedrijf staan we voor continuïteit. Duurzaam groeien dus. Daar gaat ons ondernemershart harder van kloppen. Dat betekent niet alleen kansen zien en pakken, maar ook goed zorgen voor je mensen, je partners en je leveranciers. Dus doen we wat we beloven en komen we onze verplichtingen stipt na, maar zijn we ook helder in onze richtlijnen. Een man een man, een woord een woord. Die duidelijkheid werkt en is de basis voor langetermijnrelaties.
Onze historie
1916
Van ambacht naar kleinhandel
In 1916 zette onze familie de eerste stappen in de levensmiddelenbranche. Hein ten Have begon in dat jaar een koffiehuis, bakkerij en winkel voor kruidenierswaren in Boskamp. Een klein dorpje bij Olst. En zijn vrouw Cato nam nog meer ondernemersbloed mee. Ze stamde uit een echte handelsfamilie en runde al snel het koffiehuis en de kruidenierszaak. Hein richtte zich vooral op de bakkerij en later de maalderij.
In die tijd deed men op zondag de boodschappen, na een bezoek aan de kerk. De kruidenierswaren voor de winkel kwamen veelal uit de regio of soms rechtsreeks van de fabrikant.
Van kruidenier naar groothandel
De zoon van Hein, Geert ten Have, kreeg in 1947 de kans om in Raalte een kruidenierszaak over te nemen. Hij ging die uitdaging aan, op voorwaarde dat hij het op zijn manier mocht doen. Hij wilde geen bemoeienis van zijn vader Hein. Geerts vrouw Mies richtte zich op de winkel, maar Geert dacht groter. Hij startte een groothandel in kruidenierswaren. Daar zag hij kansen, hoewel het land nog in wederopbouw was. Niemand had bijvoorbeeld al een wasmachine, koelkast of televisie.
De eerste jaren waren moeilijk voor Geert. De vele kleine, lokale kruideniers waren voorzichtig en hielden vast aan hun eigen leverancier. Toch liet Geert zich niet tegenhouden. Hij koos onder andere voor maatwerk en leverde ook kleinere hoeveelheden (geriefgoed) in plaats van volle dozen, zoals grote concurrent Schuitema dat wel deed. Geert gaf ook economische adviezen, want veel winkeliers hadden weinig opleiding en konden wel wat hulp gebruiken. Langzaam begint de Ten Have’s Groothandel te groeien.
1947
1966
Van samenwerkende groothandels naar vrijwillig filiaalbedrijf (VFB)
In de jaren 50 van de vorige eeuw ging het beter in Nederland en de eerste supermarkten verschenen in het straatbeeld. Geert realiseerde zich dat hij het alleen, als zelfstandige grossier, niet zou gaan redden. Daarom zocht hij aansluiting bij Levensmiddelenorganisatie Kroon in Utrecht.
In 1957 opende Geert een nieuw magazijn in Raalte, een grote stap op weg naar meer groei. In 1966 werd collega groothandel Weka N.V. in Aalten overgenomen, waardoor de omzet verdriedubbelde. De rol van Geert veranderde, hij werd algemeen directeur met een staf onder zich.
In 1968 trad Ton, de oudste zoon van Geert, toe tot het bedrijf. In de eerste jaren legde hij zich speciaal op het werven van nieuwe klanten. Hij leerde snel en veel. In 1976 werd hij verantwoordelijk voor het commerciële beleid. Een van eerste stappen was het leveren van aardappelen, groenten en fruit (AGF) aan de winkels. Even later het aanbieden van vlees en vleeswaren. De omzetten groeide gestaag.
Van vrijwillige filiaalbedrijf naar franchise organisatie
Eind jaren 70 nam de onderlinge concurrentie verder toe. Weka-Ten Have kocht vele collega bedrijven op, waardoor de groothandel op een gegeven moment zes verschillende locaties had, met honderd medewerkers in dienst. Daarom werd in 1978 in Doetinchem een uiterst modern distributiecentrum gebouwd. Dicht bij de A18 en dus dicht bij de snelwegen in het midden van het land.
Ton werd commercieel-directeur. Maar de mogelijkheden voor verdere groei waren beperkt. De kleine kruidenier op de hoek verdween en het grootwinkelbedrijf, zoals Albert Heijn, werd steeds machtiger. De eerste naoorlogse crisis in de jaren 80 maakte de concurrentie nog heviger. Levensmiddelen organisatie Kroon ging samenwerken met A&O en TIP en op in een nieuwe organisatie Markant. De nieuwe samenwerking binnen Markant, maar ook de werkwijze bij andere VFB-organisaties zorgde voor een hoop onrust en een agressieve cultuur in de levensmiddelenbranche.
Deze manier van zaken doen stond vader Geert niet aan. Een lastige situatie. Na goed overleg is het bedrijf in 1981 verkocht. Ton bleef onderdeel van de nieuwe directie, toch voelde hij zich niet op zijn plek. Hij voerde in 1981 gesprekken met Albert Heijn om iets nieuws te beginnen. Hij bracht het idee mee dat al in Amerika werd toegepast: franchising. Ton vond in de Achterhoek meerdere geschikte locaties. In Didam werd als eerste de Meermakt omgebouwd tot een Albert Heijn franchise, die vlak voor Pasen in 1984 opende.
1984
2012
Van retailformule naar digitale aansturing van de winkels
Als snel volgden meerdere winkels. Van nieuwbouwwijk Doetinchem De Huet en Terborg tot aan Aalten, Apeldoorn en Rheden. Ook Gall & Gall’s kwamen erbij.
Europa Have, zoals het bedrijf nu heet, werd een multi-franchise organisatie. Ton kreeg daardoor een belangrijke stem bij Albert Heijn Franchising. In het begin van het nieuwe millennium veranderden de economische omstandigheden en ook de aansturing van het Albert Heijn-concern. Hierdoor ontstond frictie tussen de franchisenemers en het hoofdkantoor. Het weerhield Ton er niet van zich te blijven ontwikkelen, ondanks de recessie die volgde op de internetbubbel. De winkels bleven komen en Ton heeft altijd een rotsvast vertrouwen in de Albert Heijn-formule gehouden. Dus was er ook alle vertrouwen om een nieuwe generatie in het bedrijf toe te laten.
Gerald en Toïne ten Have, de zonen van Ton, hadden van kleins af aan interesse in het bedrijf en vanaf 1 januari 2012 vormden ze de nieuwe directie. Het markeert ook de nog sterkere nadruk op digitale mogelijkheden en internettoepassingen. Van een geautomatiseerde logistiek tot winkeltechnologie en bijvoorbeeld bezorging.
Het brengt weer nieuwe uitdagingen met zich mee die om vernieuwende oplossingen vragen. Daar werkt men bij Europa Have elke dag aan, om de gezonde groei voor het hele bedrijf een goede voedingsbodem te geven.